![](/media/lib/453/n-bulla-awers-e1a4224d6da5fe41109ac06a9f4ee8af.jpg)
W Ossolinie k. Klimontowa odkryto XV-wieczną bullę papieża Eugeniusza IV
26 kwietnia 2021, 10:09Członkowie Stowarzyszenia Historyczno-Eksploracyjnego Pamięć z Włostowa przekazali do sandomomierskiej Delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków znalezioną w Ossolinie koło Klimontowa bullę (pieczęć) ołowianą Eugeniusza IV - papieża w latach 1431-47.
![](/media/lib/452/n-jednorozec-d40e7d3448aa11896855c3fabe3a7b63.jpg)
Astronomowie znaleźli najbliższą Ziemi czarną dziurę
23 kwietnia 2021, 10:37Odkryto najbliższą Ziemi czarną dziurę. Obiektowi nadano nazwę „Jednorożec” nie tylko dlatego, że znajduje się w Gwiazdozbiorze Jednorożca, ale również dlatego, że ta czarna dziura ma wyjątkowe właściwości. Co więcej, Jednorożec ma towarzysza, czerwonego olbrzyma, który zbliża się do końca swojego żywota
![](/media/lib/451/n-neolit-d4432f5556d4d65667a8afcf2902a352.jpg)
Podział pracy ze względu na płeć. Nowe dowody potwierdzają, że istniał już u zarania neolitu
15 kwietnia 2021, 08:09Badania neolitycznych narzędzi przyniosły kolejne dowody na to, że już na początku neolitu istniał podział pracy ze względu na płeć. Do takich wniosków doszła Alba Masclans z hiszpańskiej CSIS (Consejo Superior de Investigationes Ciencificas – Wyższa Rada Badań Naukowych) i jej koledzy, którzy przeanalizowali ponad 400 narzędzi z tamtego okresu.
![](/media/lib/450/n-galileo-a12268a672c6a6690a7ebe3caba78d1b.jpg)
Naukowcy z wrocławskiego Uniwersytetu Przyrodniczego rozwiązali zagadkę wynikającą z teorii względności
6 kwietnia 2021, 11:49Chociaż ogólna teoria względności Einsteina liczy już ponad 100 lat, nadal zawiera wiele dotychczas nieopisanych zjawisk. Naukowcy z Instytutu Geodezji i Geoinformatyki UPWr wraz z przedstawicielami ESA opublikowali artykuł, który opisuje w sposób kompleksowy, co dzieje się ze sztucznymi satelitami krążącymi wokół Ziemi i jak ogólna teoria względności wpływa na orbity i ruch satelitów
![](/media/lib/444/n-kangur-ec5e2be4bc3cd8361bb8cca256e25deb.jpg)
Dwumetrowy kangur – najstarszy przykład sztuki jaskiniowej w Australii
23 lutego 2021, 09:37Dwumetrowej długości przedstawienie kangura to najstarszy w Australii nietknięty rysunek naskalny. Zabytek znaleziono w Australii Zachodniej w regionie Kimberley. Jest on znany jest z rysunków tworzonych przez kolejne generacje zamieszkujących go ludzi, gdzie starsze rysunki są przykryte młodszymi. Najstarszy nietknięty rysunek udało się dokładnie datować dzięki... osom.
![](/media/lib/441/n-zaplodnienie-db3cf60334565a8c9787d9ceda35fca4.jpg)
Jak po zapłodnieniu decyduje się kształt organizmu? Udało się zobrazować ten kluczowy proces
5 lutego 2021, 12:57Komórki jajowe mają kulisty kształt. Jednak po zapłodnieniu rozpoczyna się ich przemiana w ludzi, psy czy ryby. Tworzą się osie ciała, które decydują, gdzie jest głowa, a gdzie ogon (górna i dolna część ciała człowieka), gdzie brzuch, a gdzie plecy, gdzie strona lewa i strona prawa. Naukowcy z Marine Biological Laboratory (MBL) są pierwszymi, którym udało się obrazować sam początek reorganizacji komórek, która decyduje o ostatecznym kształcie organizmu.
![](/media/lib/441/n-komora-bezdechowa-d7ed681e8b069eafd86108be69c08edf.jpg)
Studentki z AGH zbadały wpływ osłon twarzy na zrozumiałość mowy
29 stycznia 2021, 13:47Trzy studentki Akademii Górniczo-Hutniczej (AGH) zbadały wpływ różnych osłon twarzy na zrozumiałość mowy. W Laboratorium Akustyki Technicznej sprawdziły ich oddziaływanie na wskaźnik transmisji mowy (STI). Jak napisano w komunikacie prasowym uczelni, wyniki eksperymentu pokazują, że stosowanie osłon twarzy nie wpływa korzystnie na zrozumienie mowy. Zarówno wyniki pomiarów, jak i przeprowadzonych ankiet wskazały, że m.in. przyłbice mają negatywny wpływ na jakość odbieranego przekazu.
![](/media/lib/440/n-astma-581fdb19ab098c9c75d6fbc6865c9fa8.jpg)
Niespodziewane odkrycie: suplement diety może chronić przed astmą i jej gwałtownymi atakami
27 stycznia 2021, 12:10Podczas badań nad wpływem układu odpornościowego na mikrobiom jelit odkryto, że dwie molekuły – L-tyrozyna oraz jej metabolit siarczan p-krezolu (pCS) – nie tylko chronią przed astmą, ale mogą też znacząco zmniejszyć intensywność ataków
![](/media/lib/282/n-pwtest-621c4a535a5c3ea610fc53b59c14b84a.jpg)
Jak postrzegano niepełnosprawność w historii? Bada to interdyscyplinarny zespół
20 stycznia 2021, 08:07U neandertalczyków można znaleźć przykład opieki nad niepełnosprawnym, w starożytnym Egipcie szacunkiem darzono osoby niskiego wzrostu. W średniowieczu zaś polskie pochówki osób niepełnosprawnych nie różniły się od innych pochówków. Jak wyglądało w dziejach podejście do niepełnosprawności mówi archeolog dr Magdalena Matczak.
![](/media/lib/315/n-marsexpres-8949986b8dcc0660bbfd4d5a449a32e7.jpg)
Na Marsie odkryto istnienie oscylacji swobodnej Chandlera. Pozwoli to lepiej zrozumieć Ziemię
14 stycznia 2021, 11:27Mars jest drugą, po Ziemi, planetą w przypadku której stwierdzono istnienie oscylacji swobodnej Chandlera i zmierzono to zjawisko. Dokonał tego zespół z Jet Propulsion Laboratory, California Institute of Technology oraz Belgijskiego Obserwatorium Królewskiego.